Morze Bałtyckie stanowi unikalny ekosystem wodny Europy Północnej, odznaczający się szeregiem cech wyróżniających je spośród innych mórz świata. Kluczową cechą jest jego półzamknięty charakter, płytkość oraz słonawe wody. Poniżej przedstawiamy dokładną analizę, czym jest Morze Bałtyckie oraz jakie cechy sprawiają, że jest ono wyjątkowe na tle innych mórz.

Czym jest Morze Bałtyckie?

Morze Bałtyckie to największy zbiornik wody słonawej na świecie. Zaliczane jest do mórz szelfowych, śródlądowych i półzamkniętych, leżących w północnej części Europy. Jego pojemność i powierzchnia sprawiają, że jest to akwen o wyjątkowej skali na kontynencie europejskim. Do Bałtyku mają dostęp Szwecja, Finlandia, Rosja, Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Niemcy oraz Dania. Specyficzne położenie powoduje, że Bałtyk kontaktuje się z Morzem Północnym za pośrednictwem Cieśnin Duńskich, Kattegatu i Skagerraku, co wpływa na wiele jego cech środowiskowych[1][3][4][5].

Wyróżniającą cechą jest również wiek Bałtyku. To najmłodsze morze Europy oraz jedno z najmłodszych mórz całego Atlantyku. Tak krótkie – w skali geologicznej – funkcjonowanie środowiska morskiego tej wielkości stanowi czynnik determinujący jego warunki hydrologiczne oraz biologiczne[3][4].

Jakie cechy wyróżniają Bałtyk?

Morze Bałtyckie charakteryzuje szereg cech, dzięki którym różni się od większości światowych akwenów. Jedną z najważniejszych z perspektywy środowiska oraz działalności człowieka jest zasolenie wód. Bałtyk uznawany jest za zbiornik o bardzo niskim zasoleniu. Wynika to z jego półzamkniętego charakteru oraz znacznego napływu słodkiej wody z rzek uchodzących do morza. Zasolenie powierzchniowe waha się najczęściej w granicach 2-7 promili, co stawia Bałtyk pomiędzy typowymi morzami słonymi a typowymi akwenami słodkowodnymi[1][3].

  Zachodniopomorskie – gdzie nad morze wybrać się na weekend?

Płytkość Bałtyku to następny element wpływający na jego specyfikę. Średnia głębokość tego akwenu wynosi około 52 metrów, co jest wartością zdecydowanie niższą niż w przypadku większości mórz otwartych. Większość dna leży jeszcze płycej, przez co procesy mieszania wód zachodzą inaczej niż w głębokich morzach i oceanach[1][5].

Półzamknięty charakter morza rzutuje także na jego wymianę wód. Wymiana ze środowiskiem wód oceanicznych odbywa się głównie przez wąskie i płytkie cieśniny duńskie. Przekłada się to na wolny przepływ mas wodnych i utrzymywanie się w Bałtyku lokalnych cech chemicznych oraz biologicznych. Ograniczony kontakt z otwartym oceanem prowadzi do specyficznych warunków – w tym niższego zasolenia, ograniczonej różnorodności gatunkowej i podatności na przeżyźnienie wód[3][4].

Morze Bałtyckie a inne morza – główne różnice

Wyróżniające cechy Morza Bałtyckiego są ściśle powiązane z jego lokalizacją, ilością dopływającej wody słodkiej i półzamkniętym charakterem. Inne morza otwarte, zwłaszcza oceany, wykazują znacznie wyższe zasolenie oraz głębokość. Bałtyk jest jednym z najbardziej odizolowanych akwenów tego typu na świecie pod względem wymiany wód z oceanami. Wysoki stosunek powierzchni zlewni do objętości akwenu przekłada się na silny wpływ rzek oraz działalności człowieka na jakość wód Bałtyku[1][3][5].

Warto także zwrócić uwagę na młody wiek Bałtyku na tle innych mórz. Większość światowych mórz kształtowała się przez miliony lat, pozwalając na rozbudowane procesy ewolucyjne gatunków i formacji geologicznych. Bałtyk, jako morze młode, nie osiągnął takiego stopnia wyspecjalizowania ekologicznego ani geologicznego. Składa się to na jego obecny unikalny charakter[3][4].

  Apartament nad morzem - czy to dobra inwestycja na przyszłość?

Podsumowanie

Podsumowując, Morze Bałtyckie to największy zbiornik wody słonawej w Europie, wyróżniający się niskim zasoleniem, płytkością oraz półzamkniętym charakterem. Jego unikalność podkreślają proces formowania, ograniczona wymiana wód z oceanem oraz podatność na zmiany środowiskowe. Wszystkie te elementy odróżniają Bałtyk od innych mórz świata, czyniąc go jednym z najbardziej charakterystycznych zbiorników wodnych półkuli północnej[1][3][4][5].

Źródła:

  1. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Baltyk;3877282.html
  2. https://www.eea.europa.eu/pl/articles/dlaczego-morze-baltyckie-jest-wyjatkowe
  3. https://www.polskieradio.pl/23/6059/Artykul/2954393,Morze-Baltyckie-co-warto-o-nim-wiedziec
  4. https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C89712%2Cmorze-baltyckie-okiem-geologa.html
  5. https://uczymydziecipolskiego.pl/czy-morze-baltyckie-jest-slone/